Hiện nay, thị trường Logistics ngày càng trở nên năng động, phức tạp và không ổn định. Đa số chúng ta đều biết rằng Logistics có vài trò lập kế hoạch, thực hiện và quản lý hiệu quả quá trình sản xuất từ thu mua nguyên vật liệu, hoàn thành sản phẩm, lưu kho đến phân phối sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. Vậy nếu sản phẩm bị lỗi, hư hỏng hoặc hết hạn sử dụng cần phải thu hồi từ tay người tiêu dùng đến nhà máy thì chúng ta phải làm như thế nào? Cùng Admin tìm hiểu Logistics Ngược (Reserve Logistics) qua bài viết này nhé!!!

 

1. Logistics ngược (Resever Logistics) là gì?

Chắc hẳn mọi người cũng nhận ra việc thu hồi hàng hóa, phế liệu sản xuất, bao bì là một hiện tượng phổ biến mà các nhà sản xuất, bán buôn, bán lẻ truyền thống và trực tuyến cũng như các nhà cung cấp dịch vụ logistics thường xuyên phải đối diện. Đặc biệt, dưới áp lực cạnh tranh gay gắt và vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng như hiện nay, Logistics ngược (Reverse Logistics) sẽ là một trong những giải pháp quan trọng giúp DN có thể giảm được chi phí, tăng doanh thu, nâng cao trình độ dịch vụ khách hàng và giảm tác động của hoạt động sản xuất kinh doanh đến môi trường, từ đó giành được lợi thế cạnh tranh trên thị trường và thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của DN.

 

Theo quan điểm của Rogers và Tibben – Lembke (1999), Logistics ngược đã được mô tả sinh động thông qua việc nhấn mạnh tới mục tiêu và quá trình diễn ra bên trong của logistics ngược, đó là:

 

“Logistics ngược là quá trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát một cách hiệu quả dòng chảy của nguyên liệu, bán thành phẩm và thông tin có liên quan từ các điểm tiêu thụ đến điểm xuất xứ với mục đích thu hồi lại giá trị hoặc xử lý một cách thích hợp“.

 

 

Như vậy, Logistics ngược bao gồm toàn bộ những hoạt động đã như Logistics xuôi. Tuy nhiên chúng vận hành theo chu trình ngược. Do đó, Logistics ngược là quy trình lên kế hoạch, thực hiện và kiểm soát một cách hiệu quả dòng hàng hóa cùng các dịch vụ và thông tin có liên quan từ điểm tiêu dùng (D) trở về nơi xuất phát (0) nhằm mục đích thu hồi các giá trị còn lại của hàng hóa hoặc thải hồi một cách hợp lý.

 

Việc vận hành Logistics ngược gặp nhiều khó khăn hơn so với Logistics xuôi vì trong Logistics ngược, việc dự báo nhu cầu khó khăn hơn, việc vận chuyển từ nhiều điểm về một điểm, giá cả và chất lượng sản phẩm không đồng nhất. Bên cạnh đó sự khác nhau được thể hiện ở mặt trong Logistisc ngược bao bì sản phẩm thường không nguyên vẹn, chất lượng sản phẩm không đồng nhất vì hàng bị trả lại vì nhiều lý do khác nhau, giá cả phụ thuộc vào nhiều yếu tố , không thể giảm sát chi phí trực tiếp và tốc độ thường không được xem là ưu tiên.

2. Các bước thực hiện Logistisc ngược

 

Logistics ngược được hình thành dựa vào nguyên nhân khác nhau như: thu hồi sản phẩm không bán được để cải tiến, thu hồi các bao bì có thể tái sử dụng, thu hồi các sản phẩm có khuyết tật, thu hồi các sản phẩm có thể tháo dỡ và tái sử dụng một phần,…

 

Vậy quy trình của Logistics ngược gồm những bước nào? Chúng ta cùng đi qua 4 bước sau để hiểu Logistics ngược:

 

• Tập hợp: là hoạt động thu hồi các sản phẩm không bán được, các sản phẩm khuyết tật, bao bì rồi vận chuyển chúng đến điểm thu hồi.
• Kiểm tra: tại điểm thu hồi sẽ tiến hành kiểm tra hàng hóa thu hồi lại về mặt chất lượng, chọn lọc và phân loại hàng hóa theo các tiêu chí. Công đoạn kiểm tra này có vai trò quan trọng và ảnh hưởng đến cách thực hiện công đoạn tiếp theo.
• Xử lý: lúc này với những hàng hóa được thu hồi lại thì doanh nghiệp có nhiều cách xử lý khác nhau: tái sử dụng trực tiếp hoặc bán lại, phục hồi sản phẩm: sửa chữa sản phẩm lỗi, sản xuất lại, tháo ra để lấy phụ tùng,… và một bước quan trọng là nếu không còn sử dụng được nữa thì sẽ xử lý rác thải (sao cho giảm thiểu được tác động đến môi trường)
• Phân phối sản phẩm đã được phục hồi. Lúc này Logistics sẽ diễn ra bình thường với các hoạt động dự trữ, vận chuyển và bán hàng.

Ví dụ về Logistics ngược:

Công ty A là công ty sản xuất hàng may mặc. Khi sản phẩm đưa ra thị trường lưu thông rồi mà sản phẩm có lỗi, không thể bán cho khách hàng được thì nó sẽ được trả về nơi sản xuất, tức là công ty A sẽ thu hồi những sản phẩm lỗi đó lại. Sau đó họ sẽ tiến hành kiểm tra xem chất lượng sản phẩm như thế nào, chọn lọc và phân loại, nếu có thể sửa lỗi sản phẩm thì tiến hành xử lý rồi đem phân phối lại thị trường.

 

Cũng có trường hợp, các sản phẩm của công ty A được đưa vào thị trường nào đó khá lâu nhưng không bán được vì không có nhu cầu hoặc nhu cầu đã bão hòa có thể được thu hồi để chuyển sang bán ở thị trường khác đang có nhu cầu hoặc bán thông qua các cửa hàng giảm giá.

 

3. Vai trò của Logistics ngược

Trong chuỗi cung ứng, mọi người tập trung nhấn mạnh vai trò của Logistics vì nó quyết định đến chất lượng sản phẩm, giá cả cạnh tranh, chu kỳ vòng đời sản phẩm hợp lý, việc giao hàng đúng kế hoạch và tỷ lệ hàng hư hỏng thấp rất quan trọng và sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng hơn nữa trong tương lai.

 

Nhưng hiện nay, thu hồi hàng hóa là một vấn đề hiển nhiên của các nhà sản xuất, các trung gian phân phối độc quyền, bán buôn, bán lẻ truyền thống và bán lẻ trực tuyến cũng như các nhà cung cấp dịch vụ Logistics. Logistics thu hồi sẽ là một cách để giảm được chi phí, tăng doanh thu và nâng cao dịch vụ khách hàng, từ đó giúp công ty giành được lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

 

 

Khi mà Logistics đã trở thành một chuyện hiển nhiên trong mỗi doanh nghiệp thì Logistics ngược sẽ là yếu tố cạnh tranh khác biệt của doanh nghiệp, tạo được uy tín và ảnh hưởng đến nhu cầu mua hàng hóa của khách hàng.

 

Những vai trò của Logistics ngược gồm:

• Logistics ngược tạo sự thông suốt cho quá trình logistics xuôi: Ở nhiều khâu của quá trình logistics xuôi xuất hiện những sản phẩm không đạt yêu cầu, lúc này logistics ngược sẽ giúp đưa các sản phẩm này quay lại thị trường một cách nhanh chóng, kịp thời nhất.
• Logistics ngược góp phần nâng cao trình độ dịch vụ khách hàng: một chính sách thu hồi tốt sẽ góp phần mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp bởi khách hàng được thỏa mãn tốt nhu cầu kể cả khi họ nhận được sản phẩn lỗi.
• Logistics ngược giúp tiết kiệm chi phí cho DN: Khi phải thu hồi hàng hóa trong kênh logistics ngược, các chi phí liên quan đến vận chuyển, dự trữ, phục hồi, sửa chữa… hàng hóa thu hồi sẽ tăng lên. Theo ước tính chi phí dành cho các hoạt động logistics ngược trung bình chiếm khoảng 3% đến 15% tổng chi phí của DN. Tuy nhiên, nếu tổ chức và triển khai tốt dòng logistics ngược thì DN sẽ tiết kiệm được đáng kể các khoản chi phí khác, như: tiết kiệm được chi phí nguyên vật liệu do được tái sinh, giảm chi phí bao bì do tái sử dụng bao bì nhiều lần, thu hồi được giá trị còn lại của những sản phẩm đã loại bỏ, bán lại sản phẩm (dù có thể mức giá không bằng giá của sản phẩm mới) để tăng doanh thu…
• Logistics ngược giúp bảo vệ môi trường: thông qua việc thu hồi các sản phẩm lỗi, có cách tái chế, xử lý hợp lý và tiêu hủy sao cho không tác động xấu đến môi trường.

Như vậy, chúng ta có thể thấy rằng Logistics ngược là một bộ phận quan trọng không thể tách rời trong hệ thống quản lý chuỗi cung ứng.